Khi bị động đất tại Nhật Bản, làm gì để có thể sống sót an toàn

Kiến thức chung về động đất

Điều 1: Động đất là bất ngờ và không dự báo được như dự báo thời tiết.

Điều 2: Động đất có thể xảy ra nguy cơ sóng thần (gọi là tsunami) vì thế phải xác nhận tin tức xem có nguy cơ sóng thần không.

Điều 3: Động đất có thể gây tổn thất to lớn về nhà cửa, tài sản và nhân mạng. Chết trực tiếp vì động đất có thể không lớn bằng chết do cháy, nổ ga, cháy nhà hay chết ngạt vì khói, bị vùi lấp, v.v… Khi bị vùi lấp, không phải lúc nào cũng được tìm thấy còn sống.

Điều 4: Kiến thức về cách ứng phó động đất giúp bạn an toàn hơn nhiều. Chúng ta không dự đoán được động đất nhưng có thể hành động khôn ngoan khi xảy ra động đất.

Điều 5: Các tòa nhà tại Nhật đều thiết kế chống động đất, đặc biệt các tòa nhà cao tầng. 

Cách ứng phó ban đầu khi có động đất xảy ra

Những phút đầu: Hãy bảo vệ thân thể, nhất là phần đầu. Hãy chui xuống bàn, gầm giường, chăn, … để không bị thương. Những phút này có nhiều thứ đổ, rơi có thể gây chấn thương. Không chạy ra ngoài ngay vì kính cửa sổ trên cao vỡ có thể rơi vào đầu hay vào người.

Mở sẵn cửa: Bị kẹt là rất dở hơi. Hãy mở sẵn cửa sau khi hết đợt chấn động đầu tiên. Bạn cần phải thoát ra đúng không?

Tắt ga: Phải tắt ga, vặn chốt đóng ga (gọi là ガス栓 gasu-sen). Tắt các thiết bị khác.

Bảo vệ chân: Coi chừng dẫm mảnh vỡ. Bảo vệ đầu là để phán đoán đúng, còn bảo vệ chân là để chạy. Tốt nhất là đi giày và mặc quần jeans.

Nguyên tắc an toàn khi xảy ra động đất 

- Nếu bạn đang ở trong nhà:
Hãy ở yên ở đó. Rất nhiều nghiên cứu cho thấy thương vong xuất hiện khi mọi người cố gắng đi ra khỏi nhà đấy!
Nhanh chóng di chuyển đến vị trí an toàn như dưới gầm một chiếc bàn chắc chắn hoặc bên cạnh tường. Mục tiêu của việc này là tránh cho bạn bị đồ vật rơi vỡ trúng đầu và tựa mình vào những điểm tựa vững chắc của căn phòng.
Tránh ở gần cửa sổ, gương, kệ treo và nơi dễ bắt lửa. Nếu bạn không ở gần bàn nào cả, lấy tay che đầu và mặt lại và cuộn người trong góc trong cùng của nhà. Đặc biệt, bạn đừng cố gắng di chuyển vì có thể bị thương và không trốn ở cửa ra vào. Nếu động đất quá mạnh, khung cửa có thể bị sập, rất nguy hiểm đấy
  - Nếu bạn đang ở trên giường:
Hãy nằm yên và bảo vệ đầu của bạn bằng gối. Rất nhiều người vì hoảng hốt đã bị thương vì liều mạng bước chân trần xuống nền nhà đầy mảnh thủy tinh vỡ.
Trong trường hợp trên đầu bạn có đèn treo có thể rơi, nhanh chóng di chuyển đến nơi an toàn gần nhất, và nhớ cẩn thận đấy nhé.

- Nếu bạn đang nấu ăn:
Hãy tắt bếp và tránh xa nhà bếp ra. Nhà bếp là một trong những nơi nguy hiểm nhất vì có cả gas và lửa.

- Đừng bao giờ ra khỏi nhà cho đến khi địa chấn qua đi: Không được sử dụng thang máy. Nếu phải ra ngoài và gặp dư chấn, hãy bình tĩnh bước đi chứ không chạy nhé, bạn có thể bị ngã rất mạnh do quán tính và bị thương trầm trọng hơn.

- Nếu bạn đang ở bên ngoài:
Hãy di chuyển đến khu vực mở, không đứng gần tòa nhà, cột điện, trạm điện thoại, cây... Rất nhiều trường hợp tử vong do bị tường đổ, vật rơi trúng đầu

- Nếu bạn đang ở nơi đông người:
Đừng hoảng loạn chạy đến cửa thoát hiểm. Nhiều người đã bị thương hoặc thậm chí tử vong chỉ vì tranh và giẫm đạp lên nhau. Ngoài ra, động đất có thể khiến cánh cửa đập qua lại rất mạnh làm bị thương những người ở gần cửa thoát hiểm.

- Nếu bạn đang lái xe:
Hãy giảm tốc độ từ từ và tấp vào lề. Tránh dừng trên cầu hay cầu vượt, cột điện, cây hay các biển hiệu lớn. 
Nếu bạn đang ở trong ôtô, hãy ở yên trong đó.

- Nếu bạn ở gần sông hay biển:
Hãy di tản đến nơi cao hơn vì sóng thần đi kèm với động đất là có khả năng xảy ra.

- Nếu bạn đang ở trên núi
Hãy cẩn thận vì có thể xảy ra lở đất.

- Quên đồ đạc cá nhân đi. Trong trường hợp khẩn cấp, từng phần trăm giây cũng có thể cứu được sinh mạng của bạn.
Lưu ý những thành viên trong nhà những nguyên tắc an toàn này. Đặc biệt, bạn có thể chỉ định trước những vị trí an toàn trong nhà có thể ẩn náu khi động đất xảy ra và cảnh báo mọi người những chỗ cần tránh xa như trong hướng dẫn (cửa sổ, gương, kệ treo...).
Nhớ kỹ vị trí khóa nguồn nước, điện, ga tổng nhà bạn, cách đóng và dụng cụ cần để đóng (nếu có) để chủ động tắt ngay lập tức khi cần.

- Nếu bị kẹt dưới đống đổ nát

Tuyệt đối không đốt lửa để tránh trường hợp thiếu oxy. Ngoài ra, hạn chế cử động để tránh tổn thương và làm bụi tung lên khiến chúng tấn công và đường hô hấp của bạn. Che miệng bằng khăn tay hoặc quần áo. Bên cạnh đó, hãy tận dụng mọi thiết bị liên lạc điện tử sẵn có để kêu gọi sự cứu trợ từ bên ngoài. Trong trường hợp không thể sử dụng chúng, hãy đập vào tường hoặc đường ống nước để lực lượng cứu hộ xác định vị trí của bạn.
 
Sử dụng các phương tiện tạo âm thanh lớn nhất có thể. Lưu ý, la hét, kêu cứu là biện pháp cuối cùng bởi chúng khiến bạn nhanh chóng kiệt sức kèm theo lượng lớn bụi tấn công vào phổi.Trong trường hợp bị mắc kẹt khá lâu mà chưa nhận được sự giúp đỡ, cố gắng tìm nước uống tại nơi bạn nghĩ là có thể nhất.

Khi xảy ra thảm họa, hãy cố gắng tự cứu mình trước khi lực lượng cứu hộ tìm thấy và giải thoát bạn an toàn

Chuẩn bị kho dự trữ khẩn cấp khi động đất xảy ra

- Radio cầm tay và pin dự phòng: Không phải lúc nào bạn cũng có thể truy cập được Internet hoặc nghe radio thông qua điện thoại di động. Nếu bạn đang ở trong vùng có nguy cơ động đất và thiên tai cao, tốt nhất hãy tự trang bị cho mình một chiếc radio cầm tay để luôn cập nhật những tin tức mới nhất của chính quyền và lực lượng cứu trợ mà không bị phụ thuộc vào thời lượng pin yếu kém của điện thoại ngày nay hay sóng di động có thể chập chờn hoặc mất hẳn.
- Đèn pin và pin dự phòng.
- Bộ dụng cụ sơ cấp cứu.
- Nước uống, thức ăn dự trữ, nước sử dụng và thuốc men trong 2 tuần, chăn/túi ngủ